Zaterdag na Aswoensdag

In de geest van pelgrimage – of het nu om mediteren gaat of over de zoektocht van het leven - herhalen we gebeurtenissen om de betekenis van wat we ons herinneren beter te begrijpen. Door dat op die manier te doen representeren wij het verleden als een dimensie van het nu waarin wij zijn. Tijd wordt aldus ineengeschoven en de vrede die we voelen door dit te doen laat ons zien dat we, tenminste voorlopig, voorbij zijn gegaan aan de angst voor de tijd, wat eigenlijk altijd de angst voor de dood is. 

Door te proberen om Jezus te volgen in alle aspecten van ons leven, als leraar, als vriend en belichaming van waarheid, herinneren we ons sleutelmomenten van zijn leven. Het gaat dan niet om ons te fixeren op de historische Jezus: “wat zou Jezus doen als hij hier was”, dat is niet echt een  geloofsvraag. Geloof zegt: hij is hier. We her-inneren onszelf de historische Jezus om ons scherper bewust te worden van zijn Verrezen aanwezigheid. Zo voelden we het op een morgen toen we onze doopbeloften hernieuwden bij de rivier de Jordaan. 

Zoals Mark Twain al opmerkte, is de Jordaan niet de Mississippi. Het is een erg bescheiden riviertje dat in veel bijbelse verhalen een fantasievolle rol speelt  ver boven zijn werkelijke omvang. Net als het veld van Armageddon, dat deel is van de rechts-amerikaans-christelijke Midden-Oosten politiek, waar de eindstrijd tussen goed en kwaad zal plaatsvinden als de Joden allemaal zijn teruggekeerd naar Israel, ongeveer de omvang heeft van een voetbalveld. Toen ik na vele jaren terugkeerde naar een huis uit mijn kindertijd was ik enorm gedesoriënteerd door hoe klein het was, alsof ik een reus was in een poppenhuis. 

Religieuze fantasie moet onder controle gehouden worden. Daarom is een apofatisch, niet op beelden gebaseerd gebed in een gezonde religie een essentiële ascese. Het feit dat Jezus werd gedoopt door Johannes  was voor sommige vroege christenen moeilijk uit te leggen. Waarom zou de Messias, de Zoon van God, gedoopt moeten worden? Voor ons ligt dat voor de hand, als we de oude beloften hernieuwen en onze hoofden buigen om een ander mens water over ons te laten gieten.  Omdat we anderen nodig hebben. Dat Jezus zijn hoofd boog zoals wij dat doen, bekrachtigt zijn menselijkheid en verlicht de onze.

Fysieke pelgrimage, wat een dramatische vorm van lectio is, brengt ons bij wat “het Woord dat vlees wordt” betekent. Het is niet alleen de neerdaling van het goddelijke in het menselijke, maar een openbaring van wat de mensheid zijn kan en waarvoor ze bestemd is. God werd mens, zoals de vaders van de Kerk vaak herhaalden, zodat mensen God zouden kunnen worden. 

Dat dit geen kosmische strijd behoeft, of de vernietiging van onze vijanden, is evident in de  glorieuze gewoonheid van het leven van Jezus. Die ene in wiens voetstappen we lopen kende het leven van een dorp, genoot van het gezelschap van vrienden en familie, ging naar een bruiloftsfeest. De betekenis van zijn teken is dat het goddelijke volop leeft in heel de menselijke ervaring van het leven vanaf de geboorte tot aan de dood en alles er tussenin.

Met liefde! 
Laurence

---