Donderdag week 2

Een atheïstische intellectueel die ik ooit ontmoette zei me: ‘Ik wou dat ik een Katholiek was die kon geloven dat het aansteken van een kaarsje voor iemand in nood iets goed zou doen’. Dit is een houding tegenover geloof die vele niet-gelovigen hebben, wensen dat ze niet zo intelligent waren en zo vrij van illusies, dat ze nog het valse comfort hadden om te geloven in een illusie. 

Wat voor verschil maakt het aansteken van een kaarsje? Of de Eucharistie? Of welk soort gebed ook dat lijkt onze angsten of onze eenzaamheid te verlichten zonder ook maar iets te veranderen aan de oorzaak van het probleem. Zoals wanneer we een loterijbiljet kopen, we wel weten dat we niet gaan winnen maar we kopen het toch.

‘Vraag en je zal krijgen, zoek en je zal vinden, klop aan en de deur zal geopend worden’.  Vooral in tijden van nood kunnen deze woorden fataal verkeerd geïnterpreteerd worden. Wat de echte betekenis is, kunnen we alleen begrijpen wanneer we ontdekt hebben wat deze woorden niet betekenen. Het ontdekken van hun ware betekenis schokt ons idee van God tot op de bodem, en doet lang bestaande en dierbare illusies over onszelf als kind van God verdampen. Kinderen hebben sterke verwachtingen. Bijvoorbeeld, je schreeuwt vanuit je diepe duistere dal om een einde te maken aan de pijn, of voor verlichting of een goede uitkomst van al wat je doormaakt. Tijdens de Eerste Wereldoorlog hoorden de soldaten in de loopgraven hun gewonde kameraden de hele nacht eenzaam sterven in niemandsland. Eerst aanriepen ze God om hen te redden. Net voor hun sterven riepen ze enkel nog om hun moeder.

Beroep doen op God, met een oprecht hart, om onaanvaardbare toestanden te veranderen kan voor verlichting zorgen. Maar als het gebed onbeantwoord terugkeert, ‘terug aan afzender’, en de dingen aanhoudend verslechteren, verandert verlichting in ontreddering en wanhoop. Hoe kan God zo wreed zijn, zo doof voor zijn kinderen? Het is dan dat onze versie van God begint te sterven. 

De goden van de oude wereld, die afhankelijk waren van menselijke aanbidding en goedgelovigheid, begonnen te verdwijnen wanneer mensen ophielden in hen te geloven en hun loyaliteit richtten op de nieuwe goden. Valse goden sterven voortduren en nieuwe worden geboren. Maar het is heel hard om te ontdekken dat de God tot wie we zo vanuit de hoop in ons hart bidden stil blijft omdat hij niet bestaat.

En toch kan diezelfde verschrikkelijke, negatieve stilte omwentelen tot de echte stilte van de levende God. We moeten het doorstaan, erin aanwezig zijn, leren wachten zonder hoop omdat hoop een hoop op het verkeerde zou zijn. De steriele leegte van de dode ruimte van ons oude geloof wordt zwanger, hoe of wanneer weten we niet. Terwijl de nieuw-geboren en echte God in ons groeit voelen we hoop en vreugde om het adembenemende leven. Dit is de woestijn-spiritualiteit van de Vasten - toestaan dat de nieuwe vrucht gevormd wordt in ons volgehouden wachten zonder ook maar aan iets van hoop te denken. En tegen alle verwachtingen in, vreugde vinden midden in het lijden.   

With love,
Laurence

---