Woensdag van de Goede Week

​Mattheus 26: 14-25


De ​Mensenzoon​ zal heengaan zoals over hem geschreven staat. (NBV)


De grote wijsheidtradities hebben diepe, universele geheimen over de aard van de werkelijkheid. Maar ze zijn niet zo expliciet als wij, als letterlijk gerichte, wetenschappelijk opgeleide mensen, zouden willen. Onze ervaring in de spirituele dimensie van vandaag is enorm verarmd en daarom zijn we bijna de kunst kwijt van het lezen van de oude geschriften van welke traditie dan ook. Als gevolg hiervan heeft zich het moderne fenomeen van religieus fundamentalisme ontwikkeld en het verenigende bewustzijn van een universele waarheid uitgedrukt in universele symbolen is ondermijnd. Wie het ook is die het verslag van de schepping in het boek Genesis heeft geschreven, hij zou vandaag waarschijnlijk verbijsterd zijn door het feit dat 42% van de Amerikanen het geloof in de evolutie afwijzen en denken dat alles in zes dagen is gebeurd. Gods ‘woord’ is voor hen eerder taalkundig geworden dan existentieel.

Door de Schriften van zijn traditie te lezen in het licht van zijn eigen ervaring, was Jezus in staat om zichzelf te begrijpen en te uiten met uniek gezag en diepgang in betekenis. Dit bracht een kettingreactie teweeg die uiteindelijk een nieuwe traditie werd. Uit de christelijke bezinning op de Schrift in het licht van de ongekende ervaring van de Opstanding, ontstond het 'Nieuwe Testament'. Deze korte teksten van vier evangeliën en de brieven van leraren in de vroege gemeenschappen werden zelf een geschrift van primaire ervaring. Ze kwamen rechtstreeks voort uit een diepe en frisse spirituele ervaring, niet volledig begrepen, maar die een eeuwige inspiratie werd voor mystici, theologen en kunstenaars.

Wat tevoorschijn kwam, is iets dat uniek is aan het christelijk bewustzijn, gewekt door contact met de gekruisigde en verrezen Christus. Ten eerste gaat het om de realiteit van de persoon die ons vraagt: ​​'Wie zeg jij dat ik ben?' - een vraag die alleen authentiek beantwoord kan worden vanuit het kader van onze eigen zelfkennis. Ten tweede, of tegelijkertijd, betreft het een besef van God als Drie-eenheid, een drievoudige gemeenschap. Jezus spreekt over de Vader als zijn bron en doel en hij verkondigde zijn non-duale eenheid ermee. Maar hij spreekt ook over de Geest die hij zal zenden om door te gaan met en richting te geven aan de ontwikkeling van zijn leer - de Heilige Geest die de echte opvolger van Jezus is.

Toch is de Drie-eenheid lang een intuïtie geweest voor de menselijke geest bij het zoeken naar God en de uiteindelijke werkelijkheid. Of dit komt doordat de geest, die zijn bron weerspiegelt, zo is gestructureerd - we denken in drieën - of andersom - moet een open vraag zijn. Maar het is meer dan toevallig dat oude Egyptenaren, de Veda's, de Indiase traditie van sat-cit-ananda (zijn, bewustzijn, gelukzaligheid); de drie manifestaties van Boeddha; het Griekse filosofische idee van de mensheid (intellect, ziel, het lichaam van de wereld); Lao Tze (niet-zijn, eeuwig wezen en de grote eenheid die de tienduizend dingen, de multipliciteit van de wereld voortbrengen); dat dit alles en de christelijke visie op God als Vader Zoon en Geest, op deze driedimensionale manier spreken over het ultieme mysterie.

We komen deze waarheid tegen in onszelf - de 'immanente drie-eenheid' die het exploderende leven van zijn liefde in het menselijk hart leeft. Maar we ontmoeten deze innerlijke werkelijkheid ook
in wat theologen de 'economische drie-eenheid' noemen - in de externe processen en gebeurtenissen van het dagelijks leven, op voorwaarde dat we hebben geleerd hoe ze te zien. 'Wanneer je de twee tot één maakt, zul je het koninkrijk binnengaan', zegt het Evangelie van twijfelende Thomas. Wat de twee tot één maakt, is de drie. Dit is geen theorie. Het is het leven.

Laurence

---