Vrijdag week 4

​Johannes 7: 1-30

“Maar ik ken hem, omdat ik bij hem vandaan kom en hij mij gezonden heeft”(vers 29).



In de lange ontwikkeling naar zelfbewustzijn zijn menselijke wezens verschillende niveaus van bewustzijn gaan herkennen. Het schijnt dat honden dromen maar ze lijken niet geïnteresseerd te zijn in het verschil tussen de toestand van waken en dromen. Wij zijn gegroeid in bewustzijn van verschillende soorten kennis en werkingen van de geest. Of heel deze groei van bewustzijn ons beter heeft gemaakt dan de honden en goden die we aanbidden, of wat het betekent, is een andere vraag.

Misschien moeten we twee stappen vooruit zetten en één terug. Ik bedoel dat als we in zelfbewustzijn groeien, we direct het verschil tussen de niveaus van bewustzijn in gedachten moeten houden. Het is voor ons en onze relaties belangrijk om tussen droom en werkelijkheid te onderscheiden. In een van media verzadigde cultuur waar we gemakkelijk aan onze apparaten verslaafd raken en ons zelfs de gewone graden van vrede ontnemen – laat staan de vrede van God die het begrip te boven gaat – is het cruciaal dat we het bestaan van een niveau van puur bewustzijn in gedachten houden. Daarom gaan we elke dag naar de woestijn om het werk van de stilte te verrichten. 

Terwijl we ‘afstand doen’, zoals Joannes Cassianus in de 5e eeuw zei, ‘van de hele rijkdom aan gedachten en verbeelding’ , vinden we de koninklijke weg naar armoede van geest – onthechting en het vermogen om zonder bezitterigheid en de illusies die dat met zich meebrengt, te genieten en te begrijpen. De betekenis van Vasten en van dagelijkse meditatie.

Socrates vertelde over een geleerde die een Egyptische koning benaderde met een schitterend nieuw product, genaamd schrijven. Hij beweerde dat dit het geheugen van mensen zou uitbreiden: ‘mijn ontdekking biedt een recept voor geheugen en wijsheid’. De koning was te slim om zich aan te melden voor een abonnement op dit wonderlijke nieuwe middel. Hij concludeerde dat de uitvinding het tegengestelde effect zou hebben omdat ‘mensen zullen stoppen hun geheugen te oefenen. In plaats van direct uit zichzelf te putten, zullen ze afhankelijk worden van de ‘middelen van uiterlijke tekens’. Hij klinkt als iemand van deze tijd die klaagt dat we met Google en elektronische calculators de gewoonte van geheugen, mentaal werk en de kunst van het leren verloren hebben.

Het is moeilijk om helemaal overtuigd te zijn van dit extreme standpunt, vooral omdat Sorates’ woorden door zijn leerling moesten worden opgeschreven om ons vandaag te bereiken. Maar het is nog nooit zo belangrijk geweest om de verschillen tussen directe en indirecte kennis aan te snijden. Hoe prachtig een natuurdocumentaire op TV ook is, het is nooit hetzelfde als een echte tocht maken. Over meditatie praten of onderzoek doen naar de voordelen ervan is niet hetzelfde als mediteren. Door ideeën, symbolen of rituelen tot een ervaring van God komen, heeft een immense waarde. Zonder deze taal staan we zwakker. Maar om te weten dat ‘ik God ken omdat ik van hem vandaan kom en dat God mij gezonden heeft’ is een vorm van kennis die niet gedigitaliseerd kan worden in een binair systeem of zelfs maar in het allermooiste schrift.



Laurence

---