maandag 19 februari 2018

Het is moeilijk over de spiritualiteit van de Vasten te schrijven met de schreeuw van Rachel die ook onze publieke ruimte bezet.
 
Hoor het klagen in Rama, het droeve geween. Rachel schreit om haar kinderen en wil niet getroost worden, omdat ze er niet meer zijn. (Jer.31:15)
 
De families in Parkland Florida, de gestoorde natie waartoe zij behoren en de leden van de menselijke familie waar dan ook die er van af weten, zijn pijnlijk geraakt door deze schietpartij op de middelbare school. Het beeld van de pathetische, gebroken dader, die uiteindelijk de aandacht kreeg waar hij naar hunkerde, echter niet de aandacht die hij zocht, roept het gevoel op van hopeloze machteloosheid op die we weldra contempleren in de Goede Week.  De 19-jarige Nikolas Cruz is geen Christusfiguur, maar het zou een vreemde christen zijn die in hem geen Christus kan zien. Met dit incident, bij het begin van de vasten, is het Kruis vroeg tot ons gekomen, en wordt de aandacht voor even van ons zelf weggerukt. Het confronteert ons met het mysterie van de diepe duisternis waar elke tocht zoekend naar het licht, zich doorheen moet gaan en doorheen worstelen.
 
In het aanzien van de hulploosheid van andere mensen weten we niet wat zeggen of doen.  We zouden graag helpen, troosten, uitleggen, maar met alle goede bedoelingen kunnen we niets aanvangen. Het moeilijkst van al – maar het meest waardevol – is niets doen. Maar gewoonlijk omzeilen we hulpeloosheid met platitudes (gemeenplaatsen) en het spreken over gebed.  Oncomfortabel bij het horen van onze eigen stem, proberen we zo snel mogelijk weg te komen.
 
Bitter verdriet probeert te ontsnappen uit de gevangenis van zijn angst en eenzaamheid. Steeds meer wordt in onze welgestelde cultuur van nepvrijheid en beperkte mogelijkheden,  aan dit hoogst intens lijden de minste zorg geboden. Zonder voldoende aandacht en balsem voor de gekwetste ziel kan er nauwelijks iets voorkomen dat eenzaamheid muteert naar waanzin. Onze menselijke mogelijkheden ten overstaan van eenzaamheid zijn beperkt. We kunnen met de pijn omgaan door ze naar binnen te keren en onze eigen psyche vernietigen. We kunnen er aan proberen te ontsnappen door het door te geven aan anderen. Of, gesteund door de liefde van iemand die weigert op te geven, kunnen we de angstige droefheid van onze ziel moeizaam transformeren in vrede en medeleven.
 
Ten tijde van collectieve tragedie kunnen gebeden van politiekers tijdelijk enige opluchting (verlichting) geven: zelfs de meest disfunctionele en oppervlakkige persoonlijkheden kunnen een soort ouderlijke rol vervullen voor mensen in crisis. Toch is gebed zonder actie naar de oorzaken van het lijden een nepgebed, een bedekte maar opzettelijke afleiding. Het is pervers want het werkt feitelijk mee en behoort tot de duisternis en de bijtende misleiding die de pijn veroorzaakt.
 
Onze vastentijd moet doorgaan in solidariteit met het wenen van de Rachels van Parkland en alle andere nog komende Rachels. Het zal niet tevergeefs zijn als we eerlijk werken om de valse stemmen en zelfbedrog uit onze eigen binnenkamer te verdrijven.
 
Laurence
​


Monday Lent Week One
 
It is hard to write about the spirituality of Lent with the cry of Rachel filling the public space we occupy.
 
A voice is heard in Ramah, lamentation and bitter weeping. Rachel is weeping for her children; she refuses to be comforted for her children, because they are no more. (Jer 31:15)
 
The families in Parkland Florida, the soul-sick nation it belongs to and the members of human family anywhere who know about it are painfully penetrated by the tragedy of the high school shooting. The image of the pathetic, broken perpetrator, finally getting the attention he craved but not the kind he was looking for, evokes the sense of hopeless helplessness that we will soon contemplate in Holy Week. Nineteen-year-old Nikolas Cruz is not a Christ-figure but it would be a strange Christian who could not see Christ in him. In this incident, at the beginning of Lent, the Cross has come to us early, wrenching our attention away from ourselves for a while. It confronts us with the mystery of the thick darkness that any journey into the light must pass through and struggle with.
 
In the face of other people’s helplessness we don’t know what to say or do. We would like to help, console, explain but we are disarmed of all these means. Hardest of all – and yet most valuable – is to do nothing. But we usually escape helplessness through platitudes and talk of prayer. Uncomfortable soon with the tone of our own voice, we beg to leave and move on.
 
Bitter sadness seeks to escape from the prison of its anguish and loneliness. Increasingly in our affluent culture of fake freedom and limited opportunity, those suffering most intensely are offered least care. Without sufficient attention, and balm for the damaged soul, little can prevent loneliness from mutating into madness. Our human options in the face of loneliness are limited. We can deal with the pain by turning it inwards and destroying our own psyche. We can try to escape it by inflicting it on others. Or, with the love of another refusing to give up on us, we can, with difficulty, transform the angry sadness of our soul into peace and compassion.
 
The prayers of politicians at a time of collective tragedy may give some temporary, formal relief: even the most dysfunctional and shallow of personalities may occupy a kind of parental role for the people in a crisis. Yet, prayer without action on the causes of the suffering is fake prayer, a cover-up and deliberate distraction. It is perverse because it actually participates in and belongs to the darkness and corrosive deception that causes the pain.
 
Our Lent should continue in solidarity with the weeping Rachels of Parkland and all those other Rachels to come. It will not be empty if we work honestly to cast out the false voices and self-deceptions from our own inner room.

Laurence 

---