8 april

​Een goede vastenperiode doormaken kan betekenen dat je tevreden bent met jezelf omdat je niet van je voornemens bent afgestapt. Jezus waarschuwt scherp tegen deze Farizese fout. Het kan ook betekenen dat we ons lichter voelen en meer bij de tijd, eenvoudig omdat onze aandacht versterkt en gezuiverd  is geraakt. Zoals ik gister zei, als je iets uit gewoonte doet (zoals het lezen van teksten die we al uit het hoofd kennen) kan het leiden tot varen op de automatische piloot en zonder aandacht zijn. Maar er is ook de vreugde van het hebben van deze vertrouwde bruggen van bekendheid en vriendschap die verschillende niveaus van onze dagelijks bestaan verbinden.
 
Rosamond   Richardson ontdekte dit toen ze merkte hoe ze de wereld  van planten en bomen, die haar al heel bekend was, kon  uitbreiden met een parallelle wereld van vogels. Het bracht het tempo van haar leven omlaag en gaf haar toegang tot een nieuwe manier van aandacht geven en aanwezig zijn. In haar boek noemt ze Kierkegaard, die spreekt van deze aandachtige aanwezigheid als de ontdekking van vreugde. “Deze vreugde is bereikt door het zijn op het moment…Vreugde is de tegenwoordige tijd met grote nadruk op tegenwoordig”.
 
Rosamond zegt: “Ik ontdekte al snel dat de aandacht die gevraagd werd om de vogels te bekijken een vorm van meditatie was: de stilte en volkomen aandacht die het vroeg brachten me buiten mezelf”.  We kunnen gestimuleerd worden om aandacht te geven, als we iets nieuws ontdekken. In de moderne wereld worden we echter vaak bedrogen door valse nieuwigheden. Nieuwe verpakkingen en reclame campagnes stimuleren het ongebreideld consumeren. We leren iets als we minder gaan consumeren. Daardoor beperken we wellicht de economische groei, maar zo bereiden we ook de weg voor een betere verdeling van grondstoffen.
Als we gaan staan in het heden en met aandacht leven ontdekken we dat zelfs het meest vertrouwde niet zomaar een mechanische herhaling is. In het werkelijke leven kunnen we niet “knippen en plakken”. We kunnen geen beelden kopiëren, zoals we onze foto albums opzetten. Een besneeuwd landschap of een lawine is opgebouwd uit ontelbare losse sneeuwvlokken. Vanaf het moment dat er voor het eerst sneeuw viel op aarde tot nu zijn er geen twee dezelfde sneeuwvlokken geweest. Hetzelfde is waar voor mensen. En vogels. En alles.
 
Nadat ze de nieuwe wereld van de vogels had betreden, beschrijft Rosamond hoe ze een groep van geelgorzen uit een bosje ziet vliegen, omhoog en omlaag om “de ruimte te vullen en steeds weer uiteen te vallen in een wolk van goud”.  Ze had nog niet geleerd wat de naam was van deze vogel. Een jaar later wist ze hoe deze prachtige vogels werden genoemd en kon ze ook de zang van de geelgors herkennen.  Het bekende en het nieuwe vielen samen. Zoals alle vogels zijn ze aandachtig. Ze botsen niet tegen elkaar als ze deze hemelse dans uitvoeren. Ze zijn individueel en tegelijk één met elkaar. Wie ze bekijkt kan van ze leren, hun aandacht en aanpassing aan elkaar in de groep.
 
Meditatie ontwikkelt een aandachtige aanwezigheid in alle dingen. (Als je niet mediteert, probeer eens te wandelen en vogels te bekijken) Het is niet alleen een bron van vreugde maar onmisbaar voor onze gezondheid. Vroege denkers noemden het Natuurlijke Contemplatie. Merton vond dat moderne novicen er gebrek aan hadden, wanneer ze  het klooster binnenkwamen. Het ontbreekt zeker in de recente besluiten door de US regering over het milieubeleid.
 
 
Van harte, Laurence Freeman