meditatief 99

​Wonen bij jezelf
 
Stilte doet ons onze feitelijke manier van ons bestaan als mens peilen.  En op de bodem daarvan botsen we op een muur, een dood punt. Wat we ook doen, wat we ook proberen, iets in ons blijft zich verloren en vervreemd voelen, ondanks alle mogelijkheden van de maatschappij om menselijke noden tegemoet te treden.  Stilte confronteert ons met een ondraaglijke bodemloosheid, zonder dat we een uitweg hebben of zien.  We hebben geen andere keus dan ons te richten op de religieuze diepten in ons.  Maar juist dààr is bevrijding mogelijk.  Juist in die impasse, op dat dode punt, voltrekt zich het wonder van ‘verrijzenis tot waarachtig leven’.  Volgens Hisamatsu is er geen andere manier om werkelijk te leven dan door de ontkenning heen.  Alle andere manieren zijn vol verwarring en niet stabiel.  Ze moeten nog door de ontkenning heen.  Daarom voelen we in onze gewone manier van leven altijd de dreiging van deze ontkenning.  En zo blijven we ten prooi aan angst en onvoldaanheid.
 
Hisamatsu zegt over het ongrijpbare dat in dit taaie vertoeven bij onszelf gebeurt, dat het ons doet verrijzen tot werkelijk leven.  Benedictus zegt dat het ons monnik maakt, van het Griekse woord monos –één- en dat we vanuit die eenheid en vrede van het hart anders terug naar de wereld gaan. Hoe dan? Hoe anders? Wat is dat waarachtig leven waartoe we ontwaken? Het is niet in woorden te vatten.  Wie het probeert, zal het ondervinden.  Als ik er dan toch woorden op plak, zou ik zeggen: het doet je anders naar de dingen kijken.  Door de stilte ga je meer verantwoordelijkheid voelen voor de manier waarop je in het leven staat.  Je wordt behoedzamer in de manier waarop je met mensen en dingen omgaat.  In dit taaie proces ontdek je dat je met alles en iedereen verbonden bent.  Tegelijk ga je je mensen en dingen veel minder toe-eigenen.  Je kunt ze laten zijn zoals ze zijn.
 
Bij onszelf wonen is dus uiterst moeilijk, maar ik ervaar het als het meest zinvolle dat we kunnen doen.  Onszelf en dat dode punt in ons niet ontvluchten.  De innerlijke onrust uithouden.  Geduldig wachten tot het innerlijk geraas verstomt.  En verwonderd ontdekken dat we in en door de stilte nieuwe ogen krijgen, een nieuw hart.
 
Ik wil over dit wonen bij jezelf nog één ding kwijt.  Zelfkennis is dé weg naar mildheid, begrip en mededogen ten opzichte van de mensen met wie we samenleven en werken.  ‘Wie zichzelf kent, veroordeelt niemand,’ zeggen de woestijnvaders.

---