meditatief 22

Laurence Freeman

​“Meditatie is een observeerbare en meetbare gewoonte – “heb ik deze morgen een volle 20 à 30 minuten gemediteerd ?” Maar door het aanleren van deze gewoonte hebben we ons op een natuurlijke wijze en misschien onmerkbaar in het begin, ontdaan van onze slechte gewoontes waarvan we dachten dat ze deel uitmaakten van onze tweede natuur. Ons leven verandert. We zien het omdat we op een verschillende manier reageren op situaties die altijd bleken dezelfde reacties teweeg te brengen. Vooroordelen verzwakken. Tolerantie groeit. Een niet veroordelende wijsheid die inzicht biedt in de handelingen van anderen komt in de plaats van  moorddadige ideeën. Transformatie – het echte doel van de godsdienst – komt op gang ‘hoe, weten we niet’ door de integratie van de innerlijke en de uiterlijke dimensies van ons zelf. En mogelijks worden het innerlijke en het uiterlijke één.
Waarom lijkt het leven zo anders in het licht van de meditatie? Misschien omdat we de beide kanten van de medaille terzelfdertijd zien. De ‘donkere kant’ is altijd de kant die we niet kunnen zien en daarom projecteren we op die kant elk schaduwzijde die we toevallig in onszelf zien. Maar indien we bewust kunnen zijn van die schaduwkant, zelfs wanneer we positief handelen, zullen we de hypocrisie van het eigen gelijk en de huichelarij van de kwaadsprekerij vermijden. Eigenaardig genoeg ligt daar de echte bron van een godsdienstig gezag. Een direct gevolg van die stereoscopische visie van de realiteit is een dieper inzicht in de duisternis van de andere, en daarmee komt er een groter vermogen om te vergeven, onze vijand lief te hebben en brengen we vrede.
Het is hard werken, anders zouden we er niet zolang moeten over praten. Vroegchristelijke monniken spraken over dat werk als ‘praktike’. Voor zij dat woord gebruikten om het werk van de dagelijkse spiritualiteit te beschrijven werd het gebruikt in de betekenis van: je kost verdienen, de dingen doen die moeten gebeuren. Het gebruik van dat woord door christelijke monniken om de goede gebedsgewoontes, het gewaarzijn van jezelf en de zelfbeheersing te beschrijven was dus geïnspireerd. Het herinnert ons eraan dat mystiek en moraal met elkaar verbonden zijn, dat meditatie in de praktijk moet gebracht worden en dat het tijd vergt. Het leert ons dat contemplatie het levensdoel is van de mens en geen voorrecht van een spirituele elite. Het is inderdaad een verantwoordelijkheid die we moeten opnemen als we ons menszijn ten volle willen eren. Indien voldoende mensen dat zouden inzien, zou het niveau van de stress in de moderne wereld, de woede en het ongeduld dat we allemaal in ons hebben en  onze waarnemingen vertroebelen, alvast kunnen beginnen te verminderen. Meer mensen zouden dan inderdaad beginnen in te zien dat sommige van onze slechtste en oudste gewoontes kunnen veranderd worden en ruimte geven aan waarachtiger en diepere gewoontes van het hart.”