meditatief 210

Bieke Vandekerckhove


​​Loslaten creëert ruimte
 
De Japanse zenmeester Shodo Harada Roshi werd in een kerk uitgenodigd voor een dharmalezing met kalligrafiedemonstratie. Met enkele woorden en rake penseelstreken maakte hij duidelijk waar het in zen over gaat.
 
Hoe onze geest als het water van de zee is. Hoe die aan de oppervlakte voortdurend bewogen wordt door wat er op ons afkomt. Hoe de wind nu eens zus, dan weer zo waait en ons afwisselend blij en droevig stemt.
En hoe zazen (het zitten in aandacht en stilte) uiteindelijk niets anders is dan door het tumult van deze golven heen of onder het geraas aan de oppervlakte door de diepte van je eigen geest leren kennen, waar het altijd stil en rustig is.
'In de bijbel noemt men dit de hemel binnengaan,' zei hij. 'Er staat ook dat je daarvoor moet worden als een kind.' De eenvoud waarmee deze Japanner linken legde met een voor hem totaal vreemde traditie was hartverwarmend; de diepte van zijn kalligrafiewerk, te midden van de christelijke kunst in de kerk, indrukwekkend.
 
Zenleraar Frank De Waele Sensei trof mij door een gelijkaardige eenvoud en diepte. In een van zijn teisho vertelde hij over zijn ontmoeting met een orthodoxe priester. De man leed aan ALS en vroeg hem kort voor zijn overlijden: 'Geef mij een woord.' Frank Sensei vertelde dat hij niet wist wat hij moest zeggen en vervolgens aarzelend verwees naar een ervaring in zijn eigen leven.
'Ooit heb ik iets moeten loslaten, en dat was niet gemakkelijk. Maar op het moment dat ik het kon loslaten, ontstond er ruimte. Als je in het leven veel moet loslaten, vermoed ik dat er veel ruimte ontstaat. En als je op een dag alles moet loslaten - je partner, je kinderen, je leven, je naam, wie je was - veronderstel ik dat alles ruimte wordt.'
De priester zei daarop: 'In mijn traditie noemt men dit de Grote Stilte.' Hij zweeg even en vervolgde: 'Zelf heb ik dit nooit ervaren. Maar ik geloof toch dat God liefde is en ik geef me daaraan over.' Frank Sensei vertelde hoe die woorden voor hem een eyeopener waren; hoe hij op dat moment begreep dat diepe ervaringen niet het belangrijkste zijn.
 
Waar het om gaat, is de zelfgave, de overgave. En of dat dan aan de Leegte is, aan God, aan Allah, of als atheïst aan het niets, doet er eigenlijk niet veel toe.

---